'Untitled' (2002). Photographed by © Aristotelis Tzakos. All rights reserved, 2018.

Kostas Yfantis, 2001

 

Aν η όραση δίνει την ικανοποιητικότερη εικόνα του κόσμου, τότε η ζωγραφική δίνει την αλή­θεια και τη γνώση γι' αυτόν. Δίνει όμως και την ενόραση, τη γνώση της αλήθειας, δίνει ψυ­χική πληρότητα κι ευδαιμονία. Δίνει ακόμη μέσω του βλέμματος και της διάνοιας την επικοινω­νία του ορατού με τη συνείδηση.

Όλα αυτό και άλλα μεταφέρει στο θεατή η ζωγραφική του Αριστοτέλη Τζάκου με γραμμές, σχή­ματα και χρώματα έντονα, αποκαλυπτικό, που δείχνουν την ένταση, την αγωνία μπροστά στο θαύμα και την τραγωδία του κόσμου.

Σε παλαιότερα έργα του αποκαλύπτονται μπροστά μας ανοιχτοί χώροι, επίπεδα, επιφάνειες, κτί­ρια και μπαλκόνια ανοιχτό σαν όστρακα στο φως ή τη σκιά, μπαλκόνια-καράβια μπροστά στο πέλαγος, αντικείμενα, κολόνες, παράθυρα διαφυγής στο φως, κόκκινα βουνά, μαύρες θάλασ­σες, μαυρομπλέ ουρανοί, άσπροι σε πράσινο φόντο διάττοντες.

Αλλά και χώροι που οδηγούν σ' ένα κλειστό και ενίοτε κλειστοφοβικό σύμπαν. Όπου έκδηλη εί­ναι η απουσία της ανθρώπινης φιγούρας, η ερήμωση κι η εγκατάλειψη, καθώς και η υπόμνηση ενός ζοφερού παρόντος.

Μας αποκαλύπτονται τοπία με απέραντους ουρανούς σε ώρες απογεύματος, ανατολής ή με­σημβρίας. Παιγνίδια του φωτός με σύννεφα που παίρνουν κάθε είδους αποχρώσεις, πάνω από μια γη μ' επίπεδες εκτάσεις. Με σημείο αναφοράς κάποιο ελάχιστο οικοδόμημα. Δηλωτικό αν­θρώπινης παρέμβασης και παρουσίας στη χαώδη απεραντωσύvη, επισήμανση της ανθρώπινης μηδαμινότητας μπρος στις διαστάσεις του χώρου και του χρόνου.

Όλα ξεκάθαρα, όλα ανοιχτά, όλα ξάστερα στο νόημά τους. Με φόρμα ακέραια, σχέδιο δυνα­τό, αυστηρό και αυτόνομο.

Αλλά και στην τελευταία θεματική ενότητα που παρουσιάζεται σ' αυτή την έκθεση, μια καταιγί­δα χρωμάτων απελευθερώνεται, χρώματα έντονα σε οριζόντιες φόρμες και γραμμές, λουρίδες πετρωμάτων, ουρανού ή συννεφιάς με ρυθμό επαναλαμβανόμενο, καθαρή γραμμή και καθαρό περίγραμμα. Χρώματα άλλοτε σκληρά, άλλοτε απαλά, αλλά και κάποτε με ασαφή όρια και πε­ριγράμματα, το ένα να προεκτείνεται και να διεισδύει μέσα στο άλλο, χρώματα ζεστά, αναμιγ­μένα με σκέψη πρωτότυπη και φαντασία. Επιφάνειες οριζόντιες ποικίλης έντασης, παιγνίδια κα­θαρών χρωμάτων. Σπουδές πάνω στο χρώμα. Παραλληλόγραμμα σαν παράθυρα με γραμμωτά παντζούρια κλειστά ή ανοιχτά, απεικονίζοντας το καθαρό τους βάθος. Με μια "προοπτική χρω­ματική.” Με τις αλλοιώσεις κάποτε των χρωμάτων και την απορρόφησή τους απ' το φως και με την πλήρη εξαφάνιση των αντικειμένων. Ερέθισμα στο θεατή να προβάλλει σ' αυτό που βλέπει κι' αυτό που έχει μέσα του, αυτό που φαντάζεται και θέλει. Μια ζωγραφική αφαιρετική, ευκρι­νής, χωρίς περιττά διανοητικά στοιχεία.

Ο Τζάκος ανοίγεται σε νέους προσωπικούς δρόμους, τροποποιώντας διαρκώς τη θεματική του, ανατρέποντας τον προηγούμενο εαυτό του. Διαφοροποιώντας συνεχώς το ζωγραφικό τοπίο του. Και συντελείται το θαύμα. Γιατί κάθε αληθινή τέχνη είναι μια εκτροπή από τον κανόνα, είναι μια δύναμη διαρκώς αντίθετη στις αρχές που διέπουν τα καθιερωμένα.

Η ζωγραφική του Αριστοτέλη Τζάκου είναι το μέσον για το μεγάλο ταξίδι στον κόσμο της φαντασίας με "υλικά πραγματικότητας", το όχημα για το απωλεσθέν όνειρο και τη χαμένη αθωό­τητα, για μια πραγματική νεότητα.

Γιατί σήμερα που "δεν ζούνε τα χρώματα το ίδιο έντονα" - όπως λέει κάποιος στίχος - έχουμε ανάγκη όσο ποτέ άλλοτε αυτή τη φρεσκάδα, αυτό το καινοτόμο βλέμμα της ζωγραφικής του Αριστοτέλη Τζάκοu.

ΚΩΣΤΑΣ ΥΦΑΝΤΗΣ. Νοέμβριος 2001